تشکیل یک ملت
برخی از نظریهپردازان خانواده اعتقاد دارند که خانواده یک سیستم زبانی است. با دور هم جمع شدن افرادی که با هم نسبت خونی دارند خانواده محقق نمیشود، بلکه تحقق خانواده مستلزم وجود یک زبان مشترک است که این خانواده را از سایر خانوادهها متمایز کند. یکی از جنبههای این نظام زبانی، نوع استفاده از ضمایر است.
در فضایی که ضمیر «ما» بیش از ضمیر «من» و «تو» مورد استفاده قرار میگیرد یک تیم تشکیل شده است. حالا اگر این تیم با هم نسبت خونی هم داشته باشند نام آن تیم را میتوانیم خانواده بگذاریم. بنابراین ادغام زبانی «من» و «تو» و تولد «ما» شرط مهمتری برای تحقق خانواده است تا نسبت خونی، چرا که خیلیها برای تیمهایی که نسبت خونی ندارند نیز از واژه خانواده استفاده میکنند مانند «خانواده تویوتا» یا «خانواده اپل»!
من میخواهم همین موضوع را به مفهوم «ملت» نیز تعمیم دهم. آنچه یک ملت را از ملتهای دیگر متمایز میکند بیش از ارتباط ژنتیک یا فضای جغرافیایی، نظام زبانی است. واژههای مشترک و پیش فرضهای زبانی مشترک باعث بهوجود آمدن «فهم مشترک» می شوند و این «تفاهم» بیشتر، یک ملت را از دیگر ملتها متمایز میکند.
جنبه دیگر این نظام زبانی، همان چیزی است که درباره خانواده گفتم: استفاده بیشتر از واژه «ما» به جای ضمایر «من و تو». ترجیح دادن منافع مشترک بر منافع فردی اساس تشکیل یک جامعه است و البته این کار آسانی نیست. همان طور که «زیگموند فروید» پایه گذار روانکاوی در کتاب «تمدن و ناخشنودیهای آن» مینویسد شکلگیری تمدن مستلزم نوعی انضباط سخت درونی است.
این انضباط درونی با هدف کنترل «خودمحوری» و «خودشیفتگی» ذاتی و غریزه انسان صورت میگیرد. برای تشکیل خانواده، تشکیل شراکت اقتصادی و تشکیل یک ملت کنترل خودمحوری ضروری است و یک ملت به اندازهای که مهارت خودکنترلی و عبور از خود برای «ما» را داشته باشد ملت است.
قاعده بازی در کشورهای توسعه یافته این است که منافع ملی از منافع هر فرد، گروه، خانواده اقتصادی یا حزب مهمتر است. رقابت احزاب دست چپی و دست راستی در بریتانیا تا جایی مجاز است که به منافع ملی صدمه وارد نکند.
آموزش این قاعده بازی از کودکستانها و دبستانها شروع میشود، پیشنهاد میکنم کتاب «آموزش قلبها و اندیشهها در ژاپن» را بخوانید. این کتاب توسط «کاترین لویس» نوشته شده و «حسین افشین منش» و «شیده ایل بیگی» آن را ترجمه کردهاند. کتاب فوق در سال 1379 توسط انتشارات ساز و کار منتشر شده است.
دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
مطالب مرتبط
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=231