جامعه ی سالم
* پرسش: به طور خلاصه، چه ویژگی‌هایی در یک جامعه باید باشد که بگوییم آن جامعه سالم است؟
* پاسخ: نخستین ویژگی این است که مردم آن جامعه تعریفی از منافع جمعی داشته باشند. بی‌شک این منافع جمعی گاهی اوقات با منافع خانوادگی یا فردی آحاد آن جامعه تضاد پیدا می‌کند اما با این حال در یک جامعه سالم، افراد منافع جمعی را بر منافع فردی خودشان ترجیح می‌دهند. ویژگی دوم یک جامعه سالم این است که مردم قادر به کار گروهی و تیمی با یکدیگر باشند. مثلا در همین جامعه ما، شما چند کتاب را می‌توانید نام ببرید که مشترکا محصول کار چند نویسنده باشد؟ اين اتفاق تقریبا به‌ندرت رخ مي‌دهد.
“احترام عملی به قانون” هم یکی دیگر از ویژگی‌های جامعه سالم است؛ مشروط بر این که قانون نیز محصول “خرد جمعی” و “تبادل فکر آزاد” باشد و مردم این را بدانند که قانون بر آنها تحمیل نشده بلکه همه در شکل‌گیری آن “حق مشارکت” داشته‌اند. آن گاه می توانیم قانون را حاصل منافع جمعی بدانیم و اگر هم احترام به قانون در کوتاه مدت به منافع فردی ما صدمه بزند، مطمئن باشیم که در درازمدت به نفع تک تک ماست. مثلا اگر پشت چراغ قرمز معطل شویم، در نهایت امکان تصادف کردن مان کم می‌شود. البته مردم یک جامعه ی سالم ، قانون را به اصطلاح “وحی منزل” نمی دانند و در “بازنگری قانون” هم مشارکت فعال دارند. بسیاری از مشکلات اجتماعی ما محصول قانون های غلط هستند، قانون هایی که زمانی کاربرد داشته اند و اکنون هزینه شان از فایده شان خیلی بیشتر شده است! ما به جای زیر پا گذاشتن قوانین به بهانه ی غلط بودن آنها ، باید برای اصلاح آنها مشارکت جمعی و فعال داشته باشیم. یکی از کارکردهای “سازمان های مردم نهاد” یا همان NGO ها مشارکت در اصلاح قوانین است.
دکتر محمدرضا سرگلزایی
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=238
