نام کتاب: خانم سرگرد باربارا (نمایشنامه)
نویسنده: جورج برنارد شاو
ناشر: موسسه فرهنگ کاوش – ۱۳۷۶
«جورج برنارد شاو» برنده جایزه نوبل در ادبیات (1925)، در سال 1856 در دوبلین (ایرلند) متولد شد و در 1950 در ایالت هارتفورد شایر انگلستان درگذشت.
برنارد شاو اقتصاددان، روزنامهنگار و نقد نویس موسیقی و تئاتر بود ولی شهرت عمده او به دلیل نمایشنامه نویسیاش است. برنارد شاو در نمایشنامه نویسی طنزی گزنده و خردمندانه دارد و در این حوزه آنقدر برجسته است که او را پس از شکسپیر بزرگترین نمایشنامه نویس انگلستان میدانند.
برنارد شاو جزو موسسان انجمن «فابیانیسم» بود. این انجمن که به نام «فابیوس» سردار رومی نامگذاری شد، از تعدادی از نظریه پردازان برجسته بریتانیایی تشکیل شده بود که طرفدار سوسیالیسم بودند ولی با برخی از نظریات مارکس مخالف بودند.
«فابیانها» بعدا در حزب کارگر انگلستان ادغام شدند. نمایشنامه «خانم سرگرد باربارا» در واقع بحثی است، پیرامون پایهایترین و انتزاعیترین موضوعات فلسفی که در قالب گفتگوهای بین شخصیتهای نمایش ارائه میشوند.
«آندرو آندرشافت» مالک بزرگترین کارخانه های اسلحه سازی است و فرزندان او استفان، باربارا و سارا به لحاظ اخلاقی با کسب و کار پردرآمد پدرشان مشکل دارند. باربارا- دختر بزرگ خانواده – به گروهی مذهبی به نام «سپاه رستگاری» ملحق شده و در آن سپاه درجه سرگردی دریافت کرده است.
او تجارت پدرش را تجارتی شیطانی میداند و تصور میکند پولی که از جنگ افروزی و فروش سلاح به دست میآید، پولی آلوده است اما هنگامی که ژنرال سپاه رستگاری با خشنودی از دریافت چکی از آقای اندرشافت استقبال میکند باربارا دچار فروریزی عقیدتی میشود.
باربارا متوجه می شود که بزرگترین اسپانسر این سپاه مذهبی مالک کارخانههای ویسکی سازی است که با تبلیغات دائمی خود بسیاری را به سوی الکلیسم سوق داده است. این موضوعات باعث میشود، گفتگویی طولانی بین باربارا، پدرش و کازینز (نامزد باربارا که استاد زبان یونانی است) در بگیرد که برنارد شاو در خلال این گفتگوها موضوعات مهمی همچون «سرمایهداری»، «مذهب» و «اخلاق» را به بحث میگذارد.
جدا از جنبههای فلسفی این کتاب، شخصیتهای این نمایشنامه را میتوان از حیث روانشناختی نیز مورد بحث قرار داد.
«آقای آندرو آندرشافت» از حیث آرکهتایپال شخصیتی «زئوس» تایپ است و از حیث تحلیل تعاملی در وضعیت «بالغ» قرار دارد ، همسر او «بانو بریتومارت» ازحیث آرکهتایپال شخصیتی آتنا تایپ است و از حیث تحلیل تعاملی در وضعیت «والد سرزنشگر» قرار دارد. باربارا «آرتمیس» تایپ، سارا «پرسفون» تایپ، استفان «دیونیزوس» تایپ و کازینز «هرمس» تایپ است.
از آنجا که این کتاب بیست سال است تجدید چاپ نشده است فایل_pdf آن تهیه و در کانال تلگرام گذاشته شد.
دکتر محمدرضا سرگلزایی – روانپزشک
مطالب مرتبط
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=447