سفسطه‌های رادیویی
در تاکسی نشسته‌ام و رادیو روشن است. ابتدا در اخبار شرح مفصلی ارائه می‌شود از این‌که مردی در آریزونای آمریکا همسر و فرزندانش را کشته است، بلافاصله پس از پایان این خبر، سرودی از رادیو پخش می‌شود که در آن عبارت «ایران، بهشت روی زمین» پخش می‌شود. دو دقیقه رادیو روشن است، دو سفسطه برای فریب اذهان عمومی به‌کار برده می‌شود.
سفسطه‌ها:
سفسطه اول، «سفسطهٔ دوراهی کاذب» یا False Dilemma است. در این سفسطه چنان نموده می‌شود که در جهان فقط دو مسیر وجود دارد و تو باید تصمیم بگیری این‌وری باشی یا آن‌وری! در این سفسطه که در صدا و سیما مکرراً به اجرا درمی‌آید، تو اگر «این‌طرفی» نباشی پس طرفدار امپریالیسم آمریکا هستی، راه سوم و چهارم و پنجمی وجود ندارد!
در این سفسطه، سیاهی‌ها و تباهی‌های آمریکا برجسته می‌شود و بلافاصله ایران درمقابل آمریکا گذاشته می‌شود، مثل همین دو دقیقه: «مردی در آریزونا خانواده‌اش را کشت»، و بلافاصله پس از آن: «ایران، بهشت روی زمین»!
دومین سفسطه‌ای که دراین رسانه مکرراً مورد استفاده قرارمی‌گیرد «سفسطهٔ کلام دو‌پهلو» یا Equivocation Fallacy است. در این سفسطه چنان نموده می‌شود که اگر هیأت حاکمهٔ ایران و هیأت حاکمهٔ آمریکا با هم «تضاد منافع» دارند، پس این دو گروه با هم «تضاد ذاتی و صفاتی» دارند. پس اگر آنجا بد اداره می‌شود، این‌جا خوب اداره می‌شود، در این‌جا تضاد، واژه‌ای است دو پهلو که از ایهام آن برای فریب ذهن استفاده شده است.
دو نفر ممکن است از حیث خلق‌و‌خو با هم تضاد داشته باشند ولی از حیث مسیر با هم همسو باشند و دو نفر ممکن است در مسیر متضاد حرکت کنند در حالی‌که از حیث خلق و خو مشابه هم هستند.
اساساً نه اثبات بد بودن آمریکایی‌ها معادل با اثبات خوب بودن ایرانی‌هاست و نه این «دوراهی» (dilemma) که یا این‌گونه باید باشی یا آن‌گونه، دوراهی واقعی است.
پیش ازاین نیز در یادداشت «دروغ بزرگ و راهی که به ترکستان ختم می‌شود» به نمونه‌های دیگری از سفسطه و فریب رسانه‌ای صداوسیما اشاره کرده‌ام.
دکتر محمدرضا سرگلزایی ـ روانپزشک
.
مطالب مرتبط
- مغالطات (هنر فریب و اعمال نفوذ ذهنی)
- مغلطه
- متن پیاده‌شده سخنرانی در مورد سفسطه
- رنگ ننگ نیست، نژادپرستی ننگ است
- دروغ بزرگ و راهی که به ترکستان می‌رسد!
- پنکه‌ای که فقط خودش را خنک می‌کند.
- بازار اجناس تقلبی داغ است!
Photo From: ambitionadcom.com
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=268
این مطلب به زبان‌های English در دسترس است
