نام کتاب: ویکتورفرانکل بنیانگذار معنادرمانی
نویسنده: احمدرضا محمدپور
انتشارات: دانژه – ۱۳۹۰
«ویکتور امیل فرانکل» در سال ۱۹۰۵ در وین (پایتخت اتریش) متولد شد، در سال ۱۹۳۰ پزشک شد و در سال ۱۹۳۷ مطب روانپزشکی خود را دایر کرد. در سال ۱۹۴۱ ویکتور فرانکل و خانوادهاش بهدلیل یهودی بودن به اردوگاههای کار اجباری (آشویتز) فرستاده میشوند.
پدرش در اردوگاه بر اثر ذاتالریه روی دستهایش جان میسپارد، مادرش در اتاق گاز آشویتز و برادرش (والتر) در زیر آوار یکی از معادن اردوگاه جان میسپارند و همسر ۲۴ سالهاش (تیلی) بر اثر گرسنگی جان میدهد.
در ۲۷ آوریل ۱۹۴۵ اردوگاه تورکهایم توسط نیروهای آمریکایی آزاد میشود و زندانی شماره ۱۱۹۱۰۴ که حالا در سن چهل سالگی است پس از چهار سال اسارت و رنج به وین بر میگردد. در همان سال فرانکل در مدت ۹ روز کتاب «تجارب یک روانپزشک از اردوگاه کار اجباری» یا «تحت هر شرایطی به زندگی بله بگو» را برای ماشیننویسهایش دیکته کرد. این کتاب در ترجمه انگلیسی به «انسان در جستجوی معنا» تغییر عنوان داد و به فارسی هم به همین نام منتشر شده است.
فرانکل پس از بازگشت به وین به اصرار دوستانش ریاست بخش عصبشناسی پلی کلینیک وین را عهدهدار شد و برای ۲۵ سال بر این مسند باقی ماند. او در سال ۱۹۴۸ مدرک دکتری فلسفه خود را از دانشگاه وین دریافت کرد در حالی که عنوان رساله دکتری او «خدایی که در ناخودآگاه ماست» بود. این رساله با عنوان «خدا در ناخودآگاه» توسط دکتر ابراهیم یزدی به فارسی ترجمه شده و «انتشارات رسا» آن را منتشر کرده است.
ویکتور فرانکل در ۶۷ سالگی گواهی نامه خلبانیاش را دریافت کرد. او در ۱۹۹۷ چهار روز پس از دریافت بیست و نهمین درجه دکتری افتخاریاش در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
ویکتور فرانکل با روان کاوی (روانشناسی عمق) کاملا آشنایی داشت. او از ۱۵ سالگی در جلسات سخنرانی شاگردان فروید شرکت میکرد و سالها با فروید مکاتبه داشت اما فرانکل برخلاف فروید، نگاهی روحانی (Spiritual) به زندگی داشت، زندگی را دارای معنا میدید و غایت تقلاهای انسان را جستجو برای کشف این معنا میدانست. دیدگاه فرانکل متأثر از جریانی فلسفی بود که «اگزیستانسیالیسم» نام دارد.
اگزیستانسیالیسم که موج سوم روانشناسی (روانشناسی انسانگرا) را راه اندازی کرده است، برخلاف دیدگاه ارتودوکس روانکاوانه و دیدگاه رادیکال رفتارگرایی برای انسان یک تفاوت بنیادین و ماهوی نسبت به سایر حیوانات قائل است و آن «حق عصیان» علیه جبرهای زیستی و اجتماعی است.
بنابراین برای فهم شیوه زندگی، کار و نظریهپردازی ویکتور فرانکل لازم است که بستر فلسفی افکار او را بشناسیم.
نویسنده کتاب «ویکتور فرانکل بنیانگذار معنا درمانی» این مهم را به خوبی شناخته است لذا کتاب با شرح «نیروهای سه گانه روانشناسی» شروع میشود و خواننده با جریانهای فکری و فلسفی شکلدهنده به تاریخ مسیر روانشناسی در قرن بیستم کاملا آشنا میشود.
پس از آن نویسنده نظریات و فعالیتهای حرفهای ویکتور فرانکل را معرفی میکند و در ادامه، مسیر معنا درمانی را پس از ویکتور فرانکل دنبال میکند.
کتاب مذکور روان و عمیق است و نویسنده ازمنابع فراوان برای فهم و انتقال مطلب استفاده کرده است بنابراین خواننده این کتاب علاوه بر آشنایی با شخصیت و آرای ویکتور فرانکل به طور مختصر ولی عمیق با جریان اگزیستانسیالیسم و اومانیسم در فلسفه و روانشناسی آشنا میشود.
علاوه بر این وجود پیوستهای دقیق در این کتاب (پی نوشتها، واژهنما و موضوعنما) باعث میشود که این کتاب با وجود اختصار بتواند همچون یک کتاب درسی مورد استفاده دانشجویان و پژوهشگران این عرصه قرار گیرد.
دکترمحمدرضاسرگلزایی_روانپزشک
مطالب مرتبط
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=488