نام کتاب: کنشهای کوچک ایستادگی
نویسندگان: استیو کراشاو – جان جکسون
با مقدمهٔ واتسلاو هاول
.
دکتر «محمود سریعالقلم» در کتاب «اقتدارگرایی ایرانی در عصر قاجار» در بخش نتیجهگیری بهاین موضوع اشارهمیکند:
«تاریخ در چیدن شرایط مساعد برای نتیجهگیری مطلوب، عجلهای ندارد. دربعضی جوامع، این عوامل و شرایط با سرعت بالاتری و دربعضی دیگر بسیار کند حرکت میکند.»
«اسلاونکا دراکولیچ» روزنامهنگار اهل کرواسی، در کتاب «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» چگونگی چنین چینشی را در دشوارترین و یاسآورترین تحولات تاریخی کشورهای بلوک شرق از میان روزمرگیهای مردمان تحت حاکمیت توتالیترها و حکومتهای تمامیتخواه بهتصویرمیکشد. او از تغییر در شرایطی میگوید که گریزی از حضور مرگ نیست، او از تغییر در دگرگونیهای مهیب میگوید، دراکولیچ از تغییرهای درونی، از تغییرهای بدون خشونت، از تغییرهای اجباری در چندنفس باقیمانده زندگی، در نبرد با هیولای فربه از خونخواری می گوید، او از ما شدن و کنشهای کوچک ایستادگی میگوید.
کتاب «کنشهای کوچک ایستادگی» «استیو کراشاو» و «جان جکسون» نیز شبیه به آنچه دراکولیچ در کتاب «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» روایتمیکند، بازنمایی تغییراتی بهظاهر نشدنی اما تحققیافته در جوامع تحت اصلاحات است. نویسندگان این کتاب بریدههایی از پیروزمندی مبارزات بدون خشونت مردم در جریان تغییرات و احقاق حقوق انسانی را بازروایی میکنند .
این کتاب سرگذشت اشتیاق مردمانیاست که با امیدواری به انسان و ایستادگیهای باورنکردنیاش، از وهمناکترین گردابها عبورکردهاند. در بازروایی این رخدادها میبینیم که چگونه وقتی خنده، خلاقیت و هنر چاشنی ارادههای آزاد میشوند، عبور امکانپذیر میشود.
در اینکتاب میتوانید داستانی از همبستگی جمعی نویسندگان و مترجمان ترکزبان در عبور از سانسور را بخوانید:
«زمانی که در سال ۱۹۹۵ «یاشار کمال» نویسنده سرشناس ترکیه، در هفتهنامه آلمانی مقالهای در باب بیرحمی دولت ترکیه در برخورد با کردها نوشت، صدها ناشر و نویسنده در حمایت از کمال، اقدام به نشر کتابی کردند که علاوهبر مطلب ممنوعالانتشار یاشار کمال، دهها مطلب دیگری که به تیغ سانسور گرفتارشدهبود، در فهرست کتاب قرارگرفت و از آنجایی که در شناسنامه کتاب نام بیش از هزارنفر بهعنوان ناشر بردهشد، دادگاهیکردن ۱۸۵نفر از روشنفکران برجسته، محصولی بهجز شرمندگی سیاسی برای محاکمهکنندگان نداشت .
از سال ۲۰۰۱ تا کنون هرساله یکجلد کتاب تحت عنوان «آزادی اندیشه» با مضمامینی از دیدگاههای اسلامی گرفته تا اندیشههای سکولار، بهچاپ میرسد، ناشران پس از چاپ اولین کتاب کیک تولدی برای دادستانها و قضات میفرستند و آخرین جلد چاپشده را نیز برای آنها هدیه میبرند.»
کنشهای کوچک ایستادگی، داستان صلحطلبی مبارزانی را روایتمیکند که بدون کوچکترین خشونتی، حق آزادی را به عینیت بدلکردند .
تلاشهای ساده اما یکپارچه و برنامهریزیشده اجتماعی از شهروندان عادی اما باشهامت جوامع خواستار اصلاح و سازندگی که در اینکتاب در قالب داستانهای کوتاه اما تاثیرگذار روایتشدهاست، خواننده را بهتامل وامیدارد که در شرایط یاس و درماندگی هم میتوان با فوتوفنهای عجیب و ساده خواستار صلح شد و بساط جنگ، استبداد و استکبار را ازهمپاشید.
برای نمونه میتوانید دراینکتاب بخوانید که چگونه زنان سودانی با تاثیر از نمایشنامه «لیسیستراتا» اثر «آریستوفان»، بزرگترین کمدینویس یونان باستان و پدر کمدی کهن، روش امتناع از همخوابگی با همسرانشان برای پایاندادن به جنگ را انتخابکردند و موفق هم شدند.
روش «لیسیستراتا» امروز به عنوان یک ایده تاثیرگذار در بسیاری از گروههای خواستار تغییر اجرامیشود، نمایشنامه آریستوفان در سال 2009 در کنیایی که در آستانه جنگ فاجعهآمیز قرارداشت بهواقعیتپیوست و زنان کنیایی با اعتصاب جنسی مردان را بهتسلیم واداشتند و صلح برقرارشد. حتی روسپیان و زنان تنفروش نیز در این اعتصابها شرکتکردند. برای خاتمهدادن به این شیوه از اعتصاب، حتی گروه زیادی از سیاستمدارها هم وارد عملشدند و درپایان با دعای دستهجمعی این اعتصاب شکستهشد .
هرروز در جايي در دنيا، آنها كه زير ستم بودهاند كمتر میترسند و آنها كه ستم بر مردم روا داشتهاند شروع به ترسيدن از تغييراتي ميكنند كه درراه است. كنشهای كوچك ايستادگي ادامهمیيابند. تاريخ بهما نشاندادهاست كه بايد به قدرت تغيير باورداشت.
مریم بهریان – کارشناس ارشد روانشناسی
.
مطالب مرتبط
- بایکوت تلویزیون لهستان
- به تغییرات کوچک بیندیشیم
- کمونیسم رفت ما ماندیم و حتی خندیدیم
- تغییرات کوچک را دست کم نگیریم
لینک کوتاه مطلب: https://drsargolzaei.com/?p=535
